Steam Plus Projesi Hakkında
“Kimseyi geride bırakmamak” ilkesini benimseyen STEAM PLUS projesi, bütünsel bir yaklaşımla sürdürülebilir kalkınmaya katkı sağlamayı amaçlıyor. Yetişkinlerin sahip olduğu becerilerin sürekli gelişen ve dönüşen günümüz dünyasının ihtiyaçlarına göre uyarlanması ve geliştirilmesi gerekmektedir. Projenin temel motivasyonu kapsayıcı ve kaliteli eğitim sağlamak ve yaşam boyu öğrenme fırsatlarını teşvik etmektir. Dijitalleşen dünyada yetişkin bireylerin teknolojiye ve bilimsel gerçeklere uyum sağlaması zaman, maliyet veya yaşam koşulları açısından bazı sorunları da beraberinde getirmektedir. Özellikle örgün ya da yaygın teknik eğitim almamış yetişkinler bu sürece uyum sağlamakta zorluk çekmektedir. Küresel düzeyde yaşanan salgın, bu zorlukların aşılması gerektiğini, insanlığın daha yaratıcı düşünce ve davranışa ihtiyacı olduğunu bir kez daha gösterdi.
Yetişkinlerin kişisel ve sosyal gelişiminde kaçınılmaz hale gelen temel altyapıyı sağlayan STEAM (Bilim -Teknoloji -Mühendislik -Sanat -Matematik) uygulamaları, yaratıcı uygulamalar çerçevesinde yeni bir çıkış yolu açmaktadır. Genellikle çocuklara ve yetişkinlere yönelik düşünülen STEAM uygulamalarının yeniden yapılandırılması, yetişkinlerin değişen koşullara oldukça hızlı uyum sağlamasına olanak sağlıyor. Multidisipliner STEAM yaklaşımı, emeklilerden düşük vasıflı bireylere ve dezavantajlı gruplara kadar istihdam edilebilirlik sorunu yaşayan birçok yetişkin için yeni kapılar açıyor. Yaratıcılık temelli STEAM eğitimleri yetişkinlere sosyal hayatlarına, iş hayatlarına ve problem çözme yeteneklerine dair yeni bakış açıları kazandırıyor.
“Yetişkin Öğrenenler için STEAM Yoluyla Nesiller Arası Öğrenme: Hofstede’nin 6D Modeli Açısından (Steam Plus)” projesi, Avrupa Birliği Erasmus Plus Yaratıcılık için Yetişkin Eğitimi Ortaklıkları kapsamında finanse edilen yetişkin bireylere yönelik STEAM müfredatı oluşturmayı amaçlayan, yüz yüze ve çevrimiçi eğitimlerden oluşan bir projedir.
Erzurum Teknik Üniversitesi (Koordinatör) – Türkiye
Erzurum Teknik Üniversitesi, Erzurum/Türkiye’de bulunan bir yüksek öğretim kurumudur. Erzurum Teknik Üniversitesi, 21 Temmuz 2010 tarihinde Erzurum şehrinin ikinci, Türkiye’nin altıncı teknik üniversitesi olarak kurulmuştur. Erzurum Teknik Üniversitesi’nin 6 fakülte, 1 Yüksekokul ve 3 enstitü bünyesinde toplam 4186 aktif öğrencisi ve yaklaşık 450 akademik ve idari personeli bulunmaktadır. Erzurum Teknik Üniversitesi’nin vizyonu bir dünya üniversitesi olmaktır. Erzurum Teknik Üniversitesi toplumla iletişim halinde olmayı, halkın sorunlarına bilimsel çözümler üretmeyi, bilgi ve sanatsal üretimleri toplumun her kesimine yaymayı amaçlamaktadır.
Experience Workshop – Finlandiya
STEAM eğitimi alanında faaliyet gösteren Experience Workshop (EW), multidisipliner öğrenme yaklaşımını uygulayarak her yaştan öğrenciye fırsat sağlayacak eğitim projeleri geliştiren yaratıcı bir şirkettir. Başlıca faaliyet alanları: STEM ve STEAM eğitimi, program geliştirme, gerçek dünyadaki çevresel problemlerin çözümünde STEM ve STEAM eğitimi, eğitsel araç geliştirme, sorgulamaya dayalı, işbirlikçi, eğlenceli ve deneyim odaklı matematik eğitimi, matematikte problem çözme, bilim, sanat ve tasarım öğrenimi, uygulamalı etkinliklerin birbirine bağlanması ve öğrenme sürecinde dijital modelleme, olguya dayalı öğrenme, işbirlikçi problem çözme, ortak öğretim, çok disiplinli öğrenme, eğitimde disiplinlerarasılık. Avrupa, Asya ve Amerika kıtasının her yerinde çeşitli matematik-sanat-eğitim etkinlikleri sergileyen EW, atölye çalışmaları, seminerler ve eğitimler düzenlemektedir. EW’nin uluslararası ağı ve topluluğu, başta Finlandiya, Macaristan olmak üzere farklı ülkelerde bulunan öğretmenler, sanatçılar, akademisyenler, zanaatkarlar ve oyuncak üreticileri gibi yüzlerce aktif üyeden oluşmaktadır. Kuruluşundan bu yana 30.000’den fazla kişi EW’nin düzenlediği etkinliklere katılmış ve STEAM eğitimleri hakkında bilgi sahibi olmuştur.
Universitat Linz – Austria
Yukarı Avusturya bölgesinin en büyük üniversitesi olan Johannes Kepler Üniversitesi, Avusturya’nın Linz şehrinde bulunmaktadır. JKU, 1966 yılında kurulduğundan bu yana bilim, akademisyenler ve toplum için başarılı ve yenilikçi bir merkez haline geldi. JKU, yalnızca temel bilgi araştırmaları açısından değil aynı zamanda uygulama odaklı araştırmalar açısından da uluslararası bir üne sahiptir. JKU, yalnızca temel bilgi araştırmaları yürütmede değil, aynı zamanda uygulama odaklı araştırmalarda da uluslararası bir üne sahiptir. Üniversite, günümüz iş dünyasının ve toplumunun ihtiyaçlarını karşılamak üzere tasarlanmış disiplinlerarası ve uygulamalı eğitim programları sunmaktadır. JKU Linz dünyanın en iyi genç üniversiteleri arasındadır (50 yaş altı).
Erzurum Olgunlaştırma Enstitüsü – Turkiye
Erzurum Olgunlaştırma Enstitüsü, 4 Ocak 2019 tarihinde Türkiye’nin 23. Olgunlaştırma Enstitüsü olarak kuruldu. Erzurum’un tanıtımına, ekonomik ve kültürel hayatına katkı sağlayacak olan Erzurum Olgunlaştırma Enstitüsü’ne coğrafi ve kültürel yakınlığı nedeniyle Bayburt ve Kars illeriyle koordineli çalışılması planlanıyor. Enstitünün vizyonu, kültürel değerleri yaşatarak gelecek nesillere aktarmak, geleneksel ile modern arasında bağ kurmak, bölgenin tarih ve kültürünü ulusal ve uluslararası platformlarda tanıtmaktır. Enstitünün misyonu çevre iller de dahil olmak üzere bölgenin kültürel değerlerini araştırmak, geleneksel değerleri aslını bozmadan tasarlayarak günümüze ve geleceğe aktarmak ve geleneksel sanatları yaşatmaktır.
Erzurum Bilim ve Sanat Derneği – Türkiye
ERBİSAD, derneğe yönelik yurt içi ve yurt dışında kültürel ve sanatsal etkinlikler düzenlemek amacıyla kuruldu. Bu faaliyetler arasında bilimsel konferanslar, sempozyumlar, paneller, kongreler, çalıştaylar, kurslar, seminerler ve çalıştaylar yer almaktadır. Dernek, ulusal ve uluslararası topluma katkı sağlamak amacıyla ulusal ve uluslararası projeler hazırlayıp yürütmeyi amaçlamaktadır. ERBİSAD, Türkiye Ulusal Ajansı tarafından desteklenen ve Erzurum Teknik Üniversitesi koordinasyonunda yürütülen Erasmus+ projelerine ortak olarak katılmıştır. Bu projelerden ilki Mesleki Eğitim Ortaklıkları alanındaki KA205 Hayatı Keşfetti (www.inventedlife.net) Projesi (Aralık 2022’de başarıyla tamamlandı). ERBİSAD, farklı mesleklerden üyelerden oluşan son derece yetkin bir kadroya sahiptir
e-code – Slovakya
e-code bağımsız bir yetişkin öğrenme kurumudur. Kurumun misyonu, ister bilgi iletişim teknolojileri destekli öğrenme, ister uzaktan eğitim veya klasik eğitimin etkileşimli biçimleri olsun, en ilerici öğretim metodolojilerinin kullanımı ve teşviki yoluyla insani gelişmeye katkıda bulunmaktır. e-codun temel hedefleri, belirlenen pazar ihtiyaçları ve düşük pazar çekiciliği olan alanlarda esnek özel eğitim biçimleri sağlamak, eğitim yoluyla dijital uçurumla mücadele etmek, eğitim faaliyetleri yoluyla çevreyi korumak olarak tanımlanabilir. Asgari kalıcı personel ve bir dizi ilgili dış uzmanla uluslararası kapsamda çalışıyoruz. e-code kurulduğu günden bu yana yani 2004 yılından bu yana çeşitli projelerde çalışmaktadır.
AMAÇLARI
Bilginin sürekli değiştiği göz önüne alındığında, uzmanların yanı sıra sıradan vatandaşların da STEAM anlayışlarını güncellemeleri kritik önem taşımaktadır. STEAM uygulamaları sadece çocuklar için değil, her seviyeden yetişkinler için de hayat boyu öğrenme kaynağıdır. Bu proje, STEAM uygulamaları aracılığıyla yetişkinlerin aşağıdaki genel amaçlara ulaşmasını hedeflemektedir.
Fikri Çıktılar
Fikri Çıktı 1 – Kültür ve Yaratıcılık; STEAM Okuryazarlık Anketi
Bu fikri çıktı kapsamında STEAM eğitiminin başarıları ve güçlüklerine ilişkin uluslararası literatür derlenecek ve bir STEAM bilgi paketi oluşturulacaktır. Yaratıcılık ve kültür arasında karşılıklı bir etkileşim vardır. Birçok teorik çalışmada kültür, yaratıcılık için bir katalizör olarak görülmektedir. STEAM odaklı ve ortak ülkeler için bir kültürel yaratıcılık portföyü hazırlandı. Bu portfolyonun amacı kültürün yaratıcılığı nasıl şekillendirdiğini incelemekti. Bireyler yaşlarına veya faaliyet türlerine göre sınıflandırıldı. Yetişkin eğitimine katılan kişilerin farklı yaş ve eğitim seviyelerine sahip olabileceği göz önünde bulundurularak, sınıflandırmanın yaş ve mesleki deneyimden ziyade bilgi seviyesine göre yapılmasının daha anlamlı olacağı düşünülmüştür. Böylece çok boyutlu ve çok kültürlü bir STEAM okuryazarlık anketi hazırlanmış ve ortak ülkeler bazında karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir.
Fikri Çıktı 2 – Nesiller Arası Öğrenme için STEAM Modülü
Karmaşık sorunlara yaratıcı çözümler bulmak, Avrupa toplumunun temel gücü olan inovasyon için önemli bir girdi olarak görülüyor. Ayrıca inovasyon, kişisel yaşamı zenginleştiren bir insan kapasitesidir. STEAM günümüz dünyasının her alanına nüfuz etmekte, onu beslemekte ve yaratıcı girişimlerin kurulmasına, ödüllendirilmesine ve kariyerlerin zenginleştirilmesine yol açan ekonomik kalkınmanın temelini oluşturmaktadır. Teknolojik alanda yaşanan dönüşümler nesiller arası iletişim zorluklarının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu zorlukların üstesinden gelebilmek için farklı yaş kategorisindeki insanların etkileşime girebileceği ve birlikte öğrenebileceği bir yaklaşıma ihtiyaç vardır. Yetişkinler için nesiller arası öğrenmeyi destekleyen STEAM modülü (etkinlik seti) hazırlandı. “STEAM plus” portalında yer alan bu modül yetişkinler için öğretici nitelikteydi. “Yaparak Öğrenme” yaklaşımıyla oluşturulan bu modül, yetişkinlerin dışarıdan uzman desteği olmadan öğrenmelerine ve yeni şeyler deneyimlemelerine olanak sağlayacak.
Fikri Çıktı 3 – Açık STEAM Plus Portalı
Proje kapsamında pandemi gibi kriz dönemlerini fırsata dönüştürecek çevrimiçi ve hibrit dijital öğrenme platformu geliştirildi. Bu portal entegre bir yapıda inşa edilmiş olup, alanında bir ilk olarak gelişip çoğalma potansiyeline sahiptir. Amaç dünyanın farklı yerlerinde yaşayan bireylerin STEAM deneyimlerini birbirleriyle paylaşmalarını sağlamaktı. Tüm yetişkin bireylerin kolaylıkla erişebileceği sistematik bir yapıya göre tasarlanmış ve sıralanmış STEAM uygulamalarını içermektedir. Bu bileşende projenin ikinci fikri çıktısı kapsamında üretilen modüller görselleştirilecektir. Proje sırasında ve sonrasında üretilecek her türlü içerik bu bileşen kapsamında oluşturulan portalda yer almaktadır.
Pilot Çalışma: Hedef kitle için belirlenen kişilere A1 ve A2 seviyesinde STEAM eğitimi verildi. Eğitim tamamlandıktan sonra katılımcıların STEAM konusundaki özel ilgi alanları belirlenmiş ve bu ilgi alanlarına göre katılımcılara B1 ve B2 seviyesinde eğitimler verilmiştir. B1 ve B2 eğitimlerinin ardından gönüllülük konusunda bilgilendirici seminerler düzenlendi. Katılımcılar arasından seçilen grup C1, C2, D1 ve D2 eğitimlerini tamamlayarak STEAM plus gönüllüsü oldu.
Etkinlik Raporu
Sonuç
Proje süresince
Teknolojinin her geçen gün geliştiği günümüz dünyasında, STEAM eğitimlerinin toplumun tüm kesimlerine ulaştırılması amacıyla yetişkinlere yönelik mevcut uygulamaların kültürel eksende yeniden sistemleştirilmesi planlandı.
Hofstede’in kültürel boyutları yardımıyla kültür-yaratıcılık etkileşiminin STEAM uygulama alanlarına entegrasyonunda ülkeler arasında bir fark olup olmadığı karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir.
Yetişkinler için STEAM okuryazarlığı üzerine bir anket geliştirildi ve hedef gruplara uygulandı. Anket ortak ülkelerde gerçekleştirilmiş ve bulgular karşılaştırmalı olarak raporlanmıştır.
Anket yardımıyla farklı kategorilerdeki yetişkinlerin STEAM eğitimlerinde ilgi ve bilgi düzeyleri ile odaklandıkları noktalar belirlendi.
Mevcut STEAM uygulamalarında ulusal ve yerel faktörlerin yanı sıra farklı ülkelerde uygulanan STEAM uygulamaları da karşılaştırmalı olarak tespit edilmiştir.
Yetişkinlere yönelik STEAM uygulamalarında kültürel endeksli çeşitliliği artırmak için kültürel farklılıklarla harmanlanmış ortak bir STEAM müfredatı oluşturuldu.
Yetişkinler için STEAM eğitimini teşvik etmek amacıyla kültürel unsurların önemi belirlenmiş ve bu unsurların nasıl kullanılacağına dair bir yol haritası oluşturulmuştur.
Elde edilen teorik ve pratik bilgiler bir kitap haline getirilmiş ve interaktif bir platform oluşturulmuştur.
Uzman eğitmenler tarafından oluşturulan müfredat çerçevesinde belirlenen hedef gruplara eğitimler verildi, öğrenme ve öğretme süreçleri planlandı. Eğitim sırasında geliştirilen evrensel ve yerel uygulama materyalleri interaktif platforma eklendi.
Proje Sonrası
Kültürel farklılıkların yenilikçi süreçleri nasıl etkilediği farklı ülkeler ölçeğinde belirlenmiştir.
Yetişkin STEAM uygulamalarının farkındalığı için kültürel odaklı tanıtım materyalleri yardımıyla yetişkin STEAM uygulamalarının farkındalığı artırıldı.
Sistematik, çok kültürlü ve çok boyutlu bir yetişkin STEM müfredatı oluşturuldu ve geniş bir kitleye sunuldu. Farklı kuşakların etkileşimi sağlandı ve grupların ortak bir dil kullanma potansiyeli artırıldı.
Gönüllü ağı ile STEAM eğitimleri için gerekli olan alan ve ekipman maliyeti azaltılarak bu uygulamalara geniş kitlelerin erişimi sağlanmış olacaktır.
Farklı iş alanlarından bireylerin yaratıcılıklarını ortaya koyabilecekleri ve bunu yaşıtlarına ya da yeni nesillere aktarabilecekleri bir ortam oluşturuldu.
Bireylerin mesleki deneyimleri güncel bilgilerle harmanlanarak verimlilikleri artırılacaktır.
Gönüllü ağı ile yetişkinler topluma faydalı olma ve ömür boyu rol model olma fırsatı kazanıyor.
Hedef gruplarda yer alan bireyler edindikleri becerilerle sürdürülebilir bir sistemin parçası oldular.
Kurulacak portal, gönüllü ağıyla birlikte içerik açısından sürekli gelişen bir veri kaynağıydı.
Proje ile kurulan yapı bir model niteliği taşımaktadır ve zaman içinde farklı coğrafyalarda yaygın bir inovasyon aracı haline gelecektir.
Hedef Grup
Yaşam boyu öğrenmeye istekli, istihdam edilebilirlik potansiyeline sahip, insan ilişkileri güçlü, deneyim ve tecrübelerini başkalarıyla paylaşmaya açık, disiplinler arası çalışmalara yatkın, mesleki açıdan geliştirilebilir niteliklere sahip 25-49 yaş arası yetişkinler.
Yaşlarının gereksinimlerini karşılayacak becerilere sahip olmayan, nesiller arası etkileşime hazır, mesleki deneyimlerini geliştirmeye ve paylaşmaya açık, aktif vatandaşlık davranışı konusunda desteklenmesi gereken 50 yaş üstü yetişkinler.